در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد(نکات طلایی❤️)
در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ عنوان مقاله جدید ماست و سعی داریم به ان پاسخ دهیم .قانون کشور ما در مورد نفقه از فقه و شرح اسلام استخراج شده است و در آن به صورت مشروع حقوق زن و مرد را به رسمیت شناخته است. در در قانون برای آن احکام و قواعدی در نظر گرفته است یکی از این احکام در مورد زن و در مورد نفقه میباشد. نفقه یکی از حقوق مالی زن به شمار میرود.البته زن حقوق غیر مالی نیز دارد که میتواند آنها را محفوظ بدارد و مطالبه کند.
بعد از مهریه که بزرگترین حق مالی زن و مهمترین آن به شمار میرود نفقه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. که بعضی از موارد نفقه به زن تعلق میگیرد. اما در بعضی از موارد به هیچ عنوان نفقه به زن تعلق نمیگیرد و علت آن نیز تخلفاتی است که زن در ارتباط با همسر خود انجام میدهد .
در ادامه جواب سوال در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟به صورت کامل در مورد مواردی که نفقه شامل زن نمیشود و مواردی که زن میتواند نفقه خود را دریافت کند و احکام و شرایط آن را برای شما توضیح خواهیم داد.
قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران خرجی زندگی و تامین مالی زندگی را بر دوش مرد گذاشته است. مرد ملزم است که تمام خرجی خانواده از جمله زن بچههای خود را بدهد. در این میان گاهی زن نیز به دلیل تخلفات فاحشی که انجام میدهد باعث میشود که مرد بتواند حقوق مالی او از جمله نفقه را تامین نکند و از پرداخت نفقه معاف شود. حال ما در این مقاله میخواهیم سعی کنیم تا مواردی را که تخلف محسوب میشود و اگر زن انجام بدهد از نفقه و دریافت آن محروم میشود را بیان نماییم. پس در ادامه با ما همراه باشید تا آنها را برای شما موشکافی کنیم.
در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟
یکی از مواردی که نفقه به زن تعلق نمیگیرد صیغه میباشد. دریافت نفقه فقط مختص ازدواج دائم میباشد. همچنین یکی از مواردی که نفقه به زن تعلق نمیگیرد ناشزه بودن زن و نافرمانی وی از شوهر( تمکین خاص و عام نکردن )است.
مجموعه عوامل که باعث میشود نفقهای به زن تعلق نگیرد:
- نپذیرفتن ریاست شوهر در زندگی مشترک
- عدم تمکین زن از شوهر
- عدم تبعیت از شوهر برای اقامت در مسکن تعیین شده برای سکونت
- عدم تبعیت از شوهر برای خروج از منزل و وارد کردن دیگران به منزل در اندازه ای که عرف مشخص کرده است.
- عدم تبعیت از شوهر در شاغل بودن و نوع آن
در بالا ما به طور کامل و مشروع مواردی را که زن نمیتوانند مهریه را دریافت کنند بیان نمودیم و به این نکته اشاره کردیم که گرچه که پرداخت نفقه از جمله تکالیف مرد است اما این تکالیف در بعضی از موارد به دلیل تخلفات زن زائل میشود.برخلاف مهریه که در هر صورت حتی اگر زن تخلف کند باید مهریه او پرداخت شود در نفقه مواردی وجود دارد که هیچ نفقه به زن تعلق نمیگیرد.
پس این تفاوت مهریه و نفقه را باید مدنظر داشته باشید. زیرا ملاک استحقاق مهریه عقد ازدواج است. به محض ازدواج زن مالک مهریه میشود. اما ملاک استحقاق نفقه فرمانبرداری زن از شوهر خود است.پس بدیهی است که اگر زن از فرمان همسر خود سرپیچی کند هیچ نفقه به او نمیرسد.
در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی قانونگذار به نکته مهمی اشاره کرده است و آن هم این است که اگر زن دلایل موجهی نداشته باشد و بدون هیچ دلیل خاصی از وظایف زناشویی خود فرار کند حق برخورداری و دریافت نفقه ندارد.
مهمترین حقوقی که بعد از انعقاد عقد ازدواج زن دارا میباشد عبارتند از:
- دریافت مهریه
- دریافت نفقه
هر دوی اون حقوقی که ذکر شد به محض عقد ازدواج بر گردن مرد قرار میگیرد که به زن بپردازد. دریافت مهریه در هر حال بر گردن مرد است. اما دریافت نفقه تنها در صورتی بر گردن مرد است که زن تمکین کند و از شوهر اطاعت کند. مثلاً در ماده ۱1۱۴ قانون مدنی قانونگذار زن را مکلف نموده است که:
زن باید در منزل شوهر ساکن شود مگر اینکه سکونت در آن منزل موجب خطرات جانی و مالی برای زن باشد یا بر منزل دیگر و سکونت در آن منزل شرط شده باشد.
همچنین یکی دیگر از مواردی که برای دریافت نفقه در قانون ما شرط شده است ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی است که وظایفی را بر گردن زن قرار داده است که باید آنها را در قبال شوهر انجام دهد وگرنه حق دریافت نفقه ندارد. همچنین در این ماده ذکر شده است که بودن و هم باشی با مرد منوط به این است که آسیبی به زن نرسد. در غیر این صورت زن میتواند به صورت جداگانه زندگی کند و خانه را ترک کند و در دست آخر در منزلی جدا سکنی گزیند .
البته زن باید این مورد را اثبات کند که هم باشی با مرد در آن خانه باعث ضرر وی میشده است. به یاد دارم که در پروندههای قبلی اینجانب زنی به من رجوع کرد و بیان داشت که همسر من تا پاسی از شب با دوست و رفیقهای خود در منزل ما بساط قلیان پهن میکند با من و بچههایم در معرض خطر دود قلیانها قرار داریم و ریه ما در حال آسیب دیدن است.
من به عنوان یک وکیل دادگستری به ایشان توصیه نمودم که شما علاوه بر اینکه میتوانید خانه شوهرتان را ترک کنید میتوانید نفقه را از او مطالبه کنید شما مرتکب تخلفی نشدهاید. زیرا در این مورد تخلف را مرد انجام داده است نه شما. بدیهی ست که بودن در چنین خانهای باعث ضرر به شما میشود.
البته در این مورد لازم است که زن این موارد را به اثبات برساند بهترین کار برای به اثبات رساندن این موارد این است که شما با نیروی انتظامی تماس گرفته تا برای شما یک صورت جلسه از آن موقعیت که در آن قرار دارید صورت جلسه تنظیم کند تا فردا روزی در دادگاه بتوانید حرف خود را به راحتی اثبات کنید و به کرسی بنشانید.
اگر زن به عنوان یک زن خودساخته استقلال مالی داشته باشد. تمام پولهایی را که از طریق شغل خود اشتغال خود به دست میآورد برای خود او محسوب میشود. نه کس دیگری مرد نمیتواند به این مورد استناد نماید که چون زن من دارای استقلال مالی میباشد من به او نفقهای نمیدهم.
زیرا دادن نفقه به دلیل بودن زن در یک زندگی مشترک و خرجی است که در آن زندگی مشترک باید بشود. پس گرچه زن دارای استقلال مالی است و به اصطلاحاً دستش در جیب خودش است اما میتواند نفقه خود را نیز از آن مرد مطالبه کند.
و استقلال مالی زن دلیلی بر عدم دریافت و استحقاق او نمیباشد.
تعریف نفقه:
در ادامه مقاله در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ میبایست به این سوال پاسخ بدهیم که نفقه چیست و چه تعریفی در قانون دارد. زیرا لازمه پاسخ به سوال موارد تعلق نگرفتن نفقه به زن باید پیش زمینهای در مورد نفقه داشته باشیم که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. نفقه به معنای مالی است که منفق یا دهنده نفقه ان را انفاق میکند و به کسی که نیاز دارد میبخشد.
اما این بخشیدن یک تکلیف قانونی است که قانون بر عهده مرد قرار داده است.معنای قانونی نفقه یک اصطلاح شرعی و قانونی در فقه و قانون است که به این معنی است که در یک زندگی مشترک مرد احتیاجات و نیازهای همسر خود را به طور کامل برطرف سازد به صورت دورهای مثلاً هفتگی یا ماهانه مبلغی پول برای همسر خود کنار بگذارد تا خرج زندگی خود بکند.
البته باید بدانید که این بخشش مرد تحت عنوان نفقه یک وظیفه قانونی مرد میباشد که مرد میبایست آن را انجام دهد و در صورتی که این وظیفه قانونی و شرعی خود را به صورت کامل انجام ندهد مرتکب جرم شده است. تعهد به دادن نفقه برای مرد یک تعهد مستمر و قانونی میباشد.
مستمر به این معنا که تا زمانی که زندگی زناشویی دوام دارد و در طول زندگی مرد مکلف به پرداخت نفقه است زیرا در کل زندگی زناشویی مادامی که زندگی جریان دارد زندگی دارای خرج و مخارجی میباشد که قانون آنها را بر عهده مرد قرار داده .ویژگیهای تعهد قانونی نفقه چیست؟
- تعهدی مستمر است
- یک تعهد شرعی است
- یک تعهد قانونی و دارای ضمانت اجرای کیفری و مدنی است
همچنین در بخشهایی از کانون حمایت از خانواده قواعد کیفری برای آن وصل شده است که در مه یا مقالههای بعدی به آن اشاره میکنیم.
همانطور که در جدولی که داشتیم اشاره کردیم در عقد صیغه( عقد موقت) نفقه وجود ندارد و لازم نیست که مرد مبلغی را تحت عنوان نفقه به زن بدهد زیرا عقد موقت یک عقد دورهای کوتاه مدت است. که در آن نفقه جریان ندارد البته اگر زن و شوهر در ابتدای صیغه یا عقد موقت با همدیگر قرار بگذارند و قصدشان بر این باشد که در این نوع ازدواج نفقه قرار دهند هیچ اشکالی ندارد که در این صورت به عنوان یک تعهدی جدا مکلف پرداخت نفقه میباشد.
همانگونه که میدانید زندگی دارای خرجهایی میباشد .ان خرجها نیازهای اولیه انسان و مایحتاج نام دارد همه شما میدانید که کافی ست برای مدتی غذا نخورید در این صورت شما سوء تغذیه گرفته و مدت کوتاهی بیمار میشوی و در بدترین شرایط ممکن است جانتان را از دست بدهید. به همین دلیل در ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی قانونگذار به این نکته اشاره کرده است که باید تمام نیازهای زن برطرف شود.
ماده 1106 قانون مدنی
در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است.
نظر اداره حقوقی قوه قضاییه در مورد نفقه چیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در ادامه مطلب در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ باید گفت مطابق مواد 1102 و 1106 قانون مدنی به محض وقوع عقد نکاح رابطه زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار میشود؛ از جمله این حقوق و تکالیف نفقه زن دائم است که بر عهده شوهر است؛ لذا اصل بر استحقاق زوجه دائم بر نفقه است؛ مگر آنکه مشمول حکم مقرر در ماده 1108 این قانون باشد.
در فرض سوال که دعوای مطالبه نفقه در شورای حل اختلاف مطرح است، شورای مذکور مانعی برای رسیدگی و صدور حکم ندارد؛ مگر آن که زوج دعوای نشوز زوجه را در شورا یا دادگاه ذیصلاح مطرح نماید که در این صورت از آن جا که وفق بند 8 ماده 4 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 رسیدگی به دعوای تمکین و نشوز در صلاحیت دادگاه خانواده است، به علت ارتباط دعوای نشوز و تمکین با دعوای نفقه، شورای حل اختلاف در اجرای ماده 21 قانون صدرالذکر باید قرار عدم صلاحیت به شایستگی دادگاه ذیصلاح صادر نماید و تشخیص ارتباط دعوای نفقه و دعوای نشوز و تمکین از لحاظ مقطع زمانی مربوط، حسب مورد بر عهده مقام قضایی رسیدگی کننده است.
شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نفقه و شرایط و احکام آن از یک متخصص خبره حقوقی یک جلسه مشاوره رایگان حقوقی دریافت کنید بدین منظور بر روی دکمه سبز رنگ پایین وب سایت ما کلیک کرده و با یک وکیل در ارتباط باشید.
نفقه شامل چه مواردی می شود؟
لیست موارد نفقه |
خوراک و تغذیه |
پوشاک و لباس |
مسکن یا خانه |
هزینه سفرهای ضروری و درمان زوجه در صورت وقوع بیماری |
هزینههای معالجه زوجه در صورت ابتلا وی به بیماریها |
هزینه سفرهای ضروری مانند سفرهای درمانی و غیره |
هزینه تحصیل فرزندان |
در ادامه مطلب در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ باید گفت زوج به هیچ عنوان نمیتواند از پرداخت نفقه فرار کند و باید تکلیف قانونی و شرعی خود را به نحو احسن انجام دهد. البته اگر مرد توان پرداخت نفقه زن را نداشته باشد مرتکب جرمی نشده است. زیرا زن میتواند به شرایط عسر و حرج ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی استناد کرده و از شوهر خود جدا شود و طلاق بگیرد. زیرا پرداخت نفقه امر بسیار مهمی است که اگر مردان را نپردازد زندگی از هم میپاشد.
همانگونه که قبلاً نیز اشاره کردیم به طور کلی زن حق طلاق ندارد اما در شرایط استثنایی میتوانست طلاق بگیرد یکی از آن شرایط استثنایی نپرداختن نفقه زن توسط مرد است که به دلیل سختی و عسر و حرجی که در زندگی او پدید میآید. قانون به او حق طلاق میدهد. ما در جدول بالا سعی کردیم تمام موارد نفقه را به صورت مثال ذکر کنیم علاوه بر موارد بالا به طور کلی هر موردی که لازمه یک زندگی باشد و زن به آن نیاز داشته باشد جز نفقه حساب میشود. اما این نیازها باید ضروری باشد.
یکی از مواردی که در بحث نفقه باید توجه کنید این است که به محض اینکه من چیزی را به عنوان نفقه برای همسر خود یا فرزندان خود میخرد اگر این چیز از اموال مصرف شدنی باشد یعنی در طول زمان آنها را مصرف کرده و از بین برود به مالکیت شخصی که نفقه را دریافت کرده است میرسد و مرد دیگر حق مطالبه آن را از او ندارد.
برای روشن شدن مورد بالا یک مثال برایتان میزنم. همانگونه که قبلاً نیز اشاره کردیم یکی از مصادیق نفقه پوشاک و لباس میباشد و مرد مکلف است که هزینه پوشاک زن را بدهد حال فرض کنید که شما به عنوان یک مرد برای همسر خود یک مانتو خریدهاید. آنجایی که خرید یک عدد مانتو برای زن به عنوان یک مورد مصرف شدنی است و زن بعد از مدتی آن را مصرف میکند مرد دیگر نمیتواند آن را مطالبه کند و مانتو به مالکیت زن در میآید و زن میتواند هر نوع تصرف مالکانه ای که بخواهد در آن انجام دهد.
تعیین نفقه زن به چه شکل میباشد:
در ادامه مطلب در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ می توان بیان داشت همانطور که قبلاً به آن اشاره کردیم در مواردی نفقه به زن تعلق نمیگیرد که آنها را در جدولی که در ابتدای مطلب بود برای شما عنوان کردیم و آنها را توضیح دادیم. اما باید یک مورد دیگر را مد نظر خود داشته باشیم آن هم این است که اگر قرار شد مرد نفقهای بزن بپردازد میزان آن نفقه چقدر است؟ آیا زن هر مبلغی را که دوست داشته باشد می تواند از شوهر دریافت کند و شوهر مکلف است که آن را به زن بدهد؟ یا مبلغ مشخصی در قانون ذکر شده است که مرد میبایست آن را بپردازد؟
باید بدانید که در هیچ یک از متون و نصوص قانونی ایران به هیچ عنوان مبلغی برای نفقه در نظر گرفته نشده است و قانونگذار در هیچ مادهای به مبلغ آن اشاره نکرده است.باید بدانید که مبلغ نفقه را کارشناس دادگستری تعیین میکند.
عوامل مختلفی بر روی آن تاثیر میگذارد که کارشناس آنها را در نظر میگیرد پس بسته به زمان مکان نوع نیاز زن شان و عرف خانوادگی زن خانوادهای که زن در او رشد کرده است متفاوت میباشد و نمیتوان مبلغ یکسانی را برای آن در نظر گرفت. بحث مطالبه نفقه معمولاً در زمان طلاق و جدایی بسیار داغ میشود و آن زمان است که زن میخواهد آنها را مطالبه کند.البته این را بدانید که اگر مرد در گذشته به طور مکرر نفقه زن را پرداخت نکرده باشد در زمان طلاق باید مبلغ زیادی را بپردازد. تمامی این مبالغ جمع میشود و بر گردن مرد است که آنها را به صورت یکجا بپردازد.
یک مورد بسیار مهم این است که بعد از اینکه کارشناس رسمی دادگستری با توجه به فاکتورهای مختلفی که عرض شد میزان نفقه را تعیین کرد طرفین میتواند به آن اعتراض نمایند. بعد از اعتراض به آن پرونده مجدداً باید برای هیئت کارشناسی دیگری ارسال شود تا آن هیئت کارشناسی نیز نظر بدهد.
همانطور که میدانید تمکین زن از مرد علاوه بر اینکه یک وظیفه قانونی است یک وظیفه شرعی نیز میباشد و آیات و احادیث فراوانی داریم که زن باید از مرد تبعیت کند همین رویکرد نیز در قانون وجود دارد .قانون توصیه کرده است که زن از مرد تبعیت کند. ضمانت اجرایی که برای تبعیت نکردن وجود دارد این است که نفقهای به زن تعلق نمیگیرد در فقه و قانون به چنین زنی که نافرمانی میکند ناشزه گفته میشود.
چند نکته در خصوص سوال در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟
فرمانبرداری از مرد به نام تمکین در قانون شناخته شده است که خود تمکین دو نوع میباشد یکی از نوع تمکین عام است و دیگری خاص. تمکین خاص عبارت است از اینکه زن همیشه در مسائل جنسی از مرد فرمانبرداری کند و نیاز مرد را در این زمینه برطرف سازد. اما تمکین عام به کلیه وظایفی که یک زن در خانه دارد اشاره دارد مثل کمک کردن در تربیت فرزندان نگهداری از کودکان .لباسها و تهیه غذا و غیره… به مجموعهای از این عوامل که مربوط به تمکین عام و خاص میشود فرمانبرداری گفته میشود که شرط دریافت نفقه است.
همچنین زن باید ریاست مرد بر خانه را بپذیرد.اگر زنی ناشزه شد و از انجام تکالیف خود سر باز زد. در اولین فرصت مرد باید به دادگاه رجوع کند و آن را شرح دهد و او را الزام بکند که از او تبعیت کند. باید بدانید که ناشزه بودن علاوه بر اینکه یک تخلف قانونی برای زن محسوب میشود و آثار و تبعاتی برای او دارد از نظر اخلاقی نیز یک گناه محسوب میشود. یکی از شرایط ویژهای که زن میتواند از آن بر علیه مرد استفاده نموده و از مرد جدا شود این است که مرد برای یک دوره طولانی مدت عرفی نفقه زن را ندهد.
که در این صورت زن پس از اثبات آن علاوه بر اینکه میتوانند مهریه را مطالبه کند میتواند طلاق گرفته و از همسر جدا شود. و در این مورد قانون از او حمایت میکند زیرا برطرف ساختن نیازهای مادی و پرداخت نفقه از سوی شوهر عامل اصلی نگه داشتن یک زندگی است و زندگی نیاز آنها نیازهای مادی که اصلیترین و بنیادیترین نیازها است برطرف نشود جهنمی بیش نیست که باید سریعتر خاتمه یابد.
اگر زنی از انجام وظایف زناشویی خاص خود مثل برقراری رابطه جنسی با همسر خود ممانعت کند و نتواند ثابت کند که برای آن عذر شرعی داشته است مستحق نفقه نیست.
حالتی را فرض کنید که زن دارای بیماری مقاربتی است و اگر با همسر خود نزدیکی کند احتمال ابتلای همسر او به بیماری وجود دارد در این مورد زن یک دلیل موجه برای عدم نزدیکی خود دارد و در چنی در چنین حالتی نه نفقه او ساقط میشود نه ناشزه خوانده میشود
لزوم مراجعه به وکیل برای دریافت نفقه
در ادامه مطلب در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ همانطور که بیان شد نفقه یکی از حقوق مالی که بر گردن مرد است تا به زن بدهد و در صورتی که زن هیچ تخلفی نکند و تمام تعهدات خود را در قبال مرد انجام دهد . میتوانند نفقه خود را دریافت کنند. به دلیل پیچیدگی که در قوانین ایران وجود دارد بهترین کار این است که شما حتماً در این راه از یک وکیل خبره دادگستری استفاده کنید . به شما پیشنهاد میکنیم با کلیک بر روی دکمه سبز رنگی که در پایین وب سایت است همین الان با یک وکیل در تماس باشید و یک جلسه مشاوره رایگان از او دریافت کنید.
نتیجهگیری
ما در مقاله در چه صورت نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟ در ابتدا تعریفی از نفقه را به شما عزیزان ارائه کردیم و در مورد شرایط و احکام خاص آن در قانون صحبت کردیم و همچنین بیان نمودیم که زن در چه مواردی حق دریافت نفقه را دارد و همچنین در چه مواردی تخلفات زن در ایفای تعهدات خود باعث میشود که نفقهای به زن تعلق نگیرد. و کلیه عواملی را که باعث میشود یک زن نتواند نفقه خود را مطالبه کند را برایتان شرح دادیم. توصیه ما به شما این است که حتماً در این راه از یک وکیل دادگستری استفاده کنید. پایان